Leven op een vulkaan

Franz Junghuhn (1809-1864) was een onwaarschijnlijk veelzijdig geleerde die de natuur in haar totaliteit wilde begrijpen. Hij beschouwde haar als een organisme waarin geen enkel element op zichzelf kan bestaan, ook de mens niet. Junghuhn was een tijdgenoot van de beroemde vader van de ecologie Alexander von Humboldt (1769-1859), met wie hij correspondeerde, en die zijn werk bewonderde. Humboldt schreef onder meer: ‘Het deed me plezier u in levenden lijve te kunnen vertellen hoeveel ik van uw rijke werk heb opgestoken. Ik pochte er een paar dagen geleden nog mee tegen de Nederlandse prins Frederik.’

Niemand kende de tientallen vulkanen van Java beter dan Franz Junghuhn. Hij beklom ze bijna allemaal vele keren. Hij bestudeerde ze, tekende ze en deed baanbrekende ontdekkingen over hun ontstaan. In lyrische bewoordingen beschreef hij hun schoonheid en met ontsteltenis hun woedende uitbarstingen. Daarnaast verzamelde hij duizenden planten en fossielen en beschreef in detail Java’s begroeiing en geologie. Zijn biografie leest als een avonturenroman.